Pracownik oddający krew ma prawo do płatnego zwolnienia od pracy. Takie samo prawo ma osoba, której stacja krwiodawstwa zaleciła poddanie się badaniom lekarskim, jeśli te nie mogą być wykonane w czasie wolnym od pracy. Oznacza to, że idąc oddać krew w godzinach pracy pracodawca ma obowiązek zapłacić jak za normalny dzień pracy.
Zgodnie z rekomendacją Krajowej Rady do Spraw Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez centrum krwiodawstwa.
Aby skorzystać z tego prawa, należy:
Uprzedzić pracodawcę o chęci oddania krwi.- Udać się do stacji krwiodawstwa, zarejestrować się oraz poddać badaniom wstępnym i lekarskiemu wywiadowi czy jesteśmy w stanie oddać krew w tym dniu. W razie niedopuszczenia przez lekarza do donacji, by uniknąć nieprzyjemności czy też pytań pracodawcy należy pobrać zaświadczenie informujące, że w konkretnych godzinach badano Cię w stacji krwiodawstwa.
- Oddać krew i wziąć zaświadczenie dla pracodawcy. Prawo przewiduje, że po oddaniu krwi pracownik powinien wrócić do pracy, jeśli oddawanie krwi skończyło się w trakcie zmiany. Jeżeli dawca po oddaniu krwi źle się czuje ma prawo nie wracać do pracy, ale zaświadczenie pobrane w Centrum Krwiodawstwa powinno to obejmować.
- Przedstawiając zaświadczenie pracodawcy o oddaniu krwi danego dnia ma on obowiązek zapłacić za ten dzień wynagrodzenie. Zdarza się, że pracodawcy nie chcą dawać wolnego krwiodawcom, ale jeśli tak postępują, łamią prawo. Często posługują się wybiegiem i każą wziąć najpierw urlop wypoczynkowy np. tzw. na żądanie, a dopiero potem przyjść z zaświadczeniem ze stacji. Kłopot w tym, że potem pracodawca może zgodnie z prawem nie uznać takiego zaświadczenia i odbierze nam jeden dzień urlopu.
Służby mundurowe i ich prawo do dnia wolnego w dniu oddania krwi
Służby mundurowe m.in. Wojsko, Straż graniczna, Państwowa Straż Pożarna, Biuro Ochrony Rządu i inne zgodnie ze zmianami w ustawie wprowadzonymi w ustawie z dnia 24 stycznia 2014r. mają zapewnione 100% wynagrodzenia w dniu w którym idą honorowo oddać krew lub jej składniki.
Wolne również po 24:00?
Jak wiecie osobie, która oddała krew przysługuje zwolnienie z pracy w dniu, w którym oddaje się krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach; zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy. Jednak problem pojawia się wtedy gdy ktoś pracuje na zmiany i jego zmiany kończą się w dniu następnym. Niektórzy pracodawcy proszą aby przyjść na 00:00 do pracy gdyż wolne obowiązuje w dniu w którym się oddało krew. Oto Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1994 r. I PZP 49/93, na którą można się powołać. Mimo iż nie dotyczy typowo krwiodawstwa to jednak w ostatnim akapicie skład daje do zrozumienia, że dzień wolny przysługuje na całą dniówkę, czyli np do 6:00 rano dnia następnego a nie tylko do 24:00.
Odpowiedź NCK z 22.01.2016
Narodowe Centrum Krwi przy okazji innej sprawy przedstawiło swoje stanowisko na temat czasu na jaki zostaje wystawione zaświadczenie. W piśmie pada m.in. stwierdzenie:
Należy mieć na uwadze, że z zaświadczenia powinno wynikać, iż krwiodawcy przysługuje w związku z oddaniem krwi zwolnienie od pracy w konkretnym dniu, przez co należy rozumieć, iż zwolnienie to przysługuje nie dłużej niż do końca dnia kalendarzowego; tj do godz. 24:00.
Podstawa prawna
- Dz. U. nr 106, poz. 681
Ustawa o Publicznej Służbie Krwi z dnia 22 sierpnia 1997. - Dz.U. 2014 poz. 502
Ustawa z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, ustawy o Biurze Ochrony Rządu, ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego, ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw.
Autor:
