Odznaka „Dawca Przeszczepu” – polska odznaka resortowa, ustanowiona ustawą z dnia 1 lipca 2005 o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, w celu uhonorowania osób, które poświęciły swój czas i zdrowie dla ratowania życia innych osób poprzez dobrowolne oddanie narządu, szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek do transplantacji. Odznaka ma dwa stopnie:
- Odznaka „Dawca Przeszczepu"
- Odznaka „Zasłużony Dawca Przeszczepu"
Zasady nadawania
- Odznakę „Dawca Przeszczepu” nadaje się osobie, u której dokonano pobrania szpiku lub innej regenerujące się tkanki. Odznakę i legitymację potwierdzającą posiadanie tytułu „Dawca Przeszczepu” wydaje zakład opieki zdrowotnej, w którym dokonano pobrania.
Kierownik podmiotu leczniczego, w którym dokonano pobrania szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek, zawiadamia listem poleconym dawcę o terminie i miejscu wręczenia odznaki „Dawca Przeszczepu” wraz z legitymacją. Zawiadomienie zostaje wysłane nie później niż na 30 dni przed terminem wręczenia odznaki i legitymacji „Dawcy Przeszczepu”. Odznakę oraz legitymację wręcza kierownik podmiotu leczniczego bądź osoba przez niego upoważniona. Odznakę tej samej osobie można nadać tylko raz.
- Odznakę „Zasłużony Dawca Przeszczepu” wraz z legitymacją wręcza uroczyście minister do spraw zdrowia lub osoba przez niego upoważniona.
Dawcy Przeszczepu, który oddał szpik lub inne regenerujące się komórki i tkanki więcej niż raz oraz dawcy narządu, przysługuje tytuł „Zasłużony Dawca Przeszczepu”.
Opis odznaki
Wzór odznaki wprowadzony został rozporządzeniem ministra zdrowia z 29 sierpnia 2008:
- Odznaka „Dawca Przeszczepu” ma kształt koła o średnicy 20 mm i jest wykonana z metalu, w kolorze srebrnym. Na awersie odznaki znajduje się symboliczny wizerunek serca otoczony kolistym napisem „Dawca Przeszczepu”. Symboliczny wizerunek serca jest wypukły. Na rewersie odznaki jest umocowana agrafka.
- Odznaka „Zasłużony Dawca Przeszczepu” ma kształt koła o średnicy 20 mm i jest wykonana z metalu, w kolorze złotym. Na awersie odznaki znajduje się symboliczny wizerunek serca otoczony kolistym napisem „Zasłużony Dawca Przeszczepu”. Symboliczny wizerunek serca jest wypukły. Na rewersie odznaki jest umocowana agrafka.
Opis legitymacji
Legitymacją jest kartonikowy prostokąt o wymiarach 100 mm na 140 mm składany w połowie dłuższych boków.
Zewnętrzna strona: okładka niebieska z wytłoczonym napisem „DAWCA PRZESZCZEPU”
Wewnętrzna strona: Po lewej stronie umieszczone miejsca na numer legitymacji oraz datę nadania, po prawej graficzne przedstawienie odznaki oraz miejsca na nazwisko odznaczonego, pieczątkę zakładu opieki zdrowotnej oraz podpis kierownika placówki.
Ciekawostki
Wyliczono, że rozporządzenie odniesie skutki finansowe dla budżetu państwa związane z wykonaniem legitymacji oraz odznaki. Założono, iż rocznie zostanie odznaczonych około 150 honorowych dawców przeszczepów oraz około 50 zasłużonych honorowych dawców przeszczepów i liczba ta się będzie zwiększać o 10-20% rocznie. Szacuje się, iż rocznie koszty związane z nadawaniem odznaczeń kształtować się będą na poziomie ok. 8000 zł. Koszty te oszacowano przy założeniach, że jednostkowy koszt wydania odznaki wyniesie ok. 35 zł, a jednostkowy koszt wydania legitymacji – ok. 5 zł.
Bibliografia
- Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U. z 2005 r. Nr 169, poz. 1411 art. 22 ust. 6)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2008 r. w sprawie odznak „Dawca Przeszczepu” i „Zasłużony Dawca Przeszczepu” (Dz.U. z 2008 r. Nr 168, poz. 1043)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie odznak „Dawca Przeszczepu” i „Zasłużony Dawca Przeszczepu” (Dz.U. z 2014 r. poz. 708)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie odznak „Dawca Przeszczepu” i „Zasłużony Dawca Przeszczepu” (Dz.U. z 2015 r. poz. 1950)