Sytuacje w jakich możemy się znaleźć mogą być różne ze względu na miejsce, okoliczności, zagrożenie czy choćby warunki atmosferyczne, dlatego zawsze powinniśmy pamiętać o swoim bezpieczeństwie i życiu. Bez względu na zaistniałą sytuację, czy jest to wypadek samochodowy, utrata przytomności czy zdarzenie zagrażające zdrowiu i życiu np. topienie się człowieka - najważniejszym punktem udzielania Pierwszej Pomocy jest bezpieczeństwo własne i osób postronnych.
Chcąc udzielić Pierwszej Pomocy na miejscu zdarzenia powinniśmy pamiętać o ocenie sytuacji i bezpieczeństwa ponieważ podjęte działania mogą mieć wpływ życie własne i innych. Pierwszymi czynnościami powinna być ocena sytuacji oraz zabezpieczenie i oznakowanie (np. oświetlenie w nocy) miejsca wypadku co uchroni nas przed dalszymi niebezpiecznymi zdarzeniami. Jeżeli zdarzenie zagraża naszemu życiu nie powinniśmy ryzykować, po zabezpieczeniu terenu należy wykonać telefon alarmowy i starać się nie dopuścić osób postronnych do niebezpiecznego miejsca. W razie gdy istnieje tylko zagrożenie i jesteśmy w stanie odseparować poszkodowanego (np. wyciągnąć osobę z samochodu, który może ulec zapaleniu) powinniśmy to zrobić niezwłocznie, ale i ostrożnie zważając na stan poszkodowanego. Oceniając bezpieczeństwo najpierw bierzemy pod uwagę bezpieczeństwo swoje pod względem sytuacji i moich możliwości np.:
- czy umiem pływać;
- czy jestem w stanie podejść do miejsca zdarzenia;
- czy miejsce jest wystarczająco bezpieczne,
ale także skutków i możliwych następstw swojego działania względem siebie i osoby poszkodowanej np.:
- osoba poszkodowana krwawi - należy założyć rękawiczki by uchronić się od zakażenia;
- osoba nieprzytomna prawdopodobnie uszkodziła kręgosłup, jest stabilna ponieważ oddycha i ma puls - nie ruszam jej, dzwonię na numer alarmowy;
- osoba wpadła do szamba - wchodząc do niego bez odpowiedniego zabezpieczenia (maska z tlenem) nie jestem tam w stanie przeżyć.
Do podstawowych zasad zachowania bezpieczeństwa możemy zaliczyć:
- zapewnienie bezpieczeństwa swojego i innych;
- likwidacja zagrożenia, odizolowanie lub nie dopuszczanie do niego innych;
- w razie możliwości odseparowanie poszkodowanego od zagrożenia;
- udzielanie Pierwszej Pomocy wyłącznie w miejscu bezpiecznym;
- stosowanie środków ochrony osobistej;
- nie narażanie siebie i innych na niebezpieczeństwo.
Do elementów zabezpieczenie miejsca zdarzenia należą:
- zatrzymanie się w bezpiecznym miejscu i bezpiecznej odległości;
- pozostawianie samochodu z włączonymi światłami awaryjnymi;
- zaciągnięcie hamulca ręcznego;
- ustawienie w widocznym miejscu trójkąta ostrzegawczego z zachowaniem odpowiedniej odległości od 50 do 100m;
- ustawienie zapór (jakichkolwiek elementów, pojazdów czy osób) nie dopuszczających do miejsca zdarzeniach;
Do zabezpieczenia własnego zdrowia (środków ochrony osobistej) należą:
- kamizelka odblaskowa;
- rękawiczki jednorazowe;
- ustniki do sztucznego oddychania;
- maska do sztucznego oddychania;
- okulary ochronne;
- rękawice ochronne;
- wszelkie dostępne elementy mogące uchronić nas od utraty zdrowia i życia.
Decyzja o braku podjęcia działania - wyłącznie telefon alarmowy!
- ryzyko pożaru;
- ryzyko zawalenia;
- ryzyko porażenia prądem;
- ryzyko skażenia chemicznego;
- ryzyko utonięcia;
- ryzyko uduszenia (np. szambo);
- ryzyko postrzelenia lub zranienia (np. w sytuacjach związanych z rozbojem);