Hemoglobina (Wikipedia)

Hemoglobina, oznaczana też skrótami Hb lub HGB – czerwony barwnik krwi, białko zawarte w erytrocytach, którego zasadniczą funkcją jest transportowanie tlenu – przyłączanie go w płucach i uwalnianie w tkankach. Mutacje genu hemoglobiny prowadzą do chorób dziedzicznych: anemii sierpowatej, talasemii lub rzadkich chorób zwanych hemoglobinopatiami.

Czym jest hemoglobina i jaką pełni funkcję?

• Hemoglobina (skrót Hb lub HGB) jest to białko, część krwinki czerwonej (erytrocytu) tzw. czerwony barwnik krwi, którego najistotniejszą funkcją jest transport tlenu i dwutlenku węgla.  Dzieje się tak dzięki cząstkom Hemu w skład których wchodzi umiejscowiony centralnie atom żelaza umożliwiający łączenie się cząstek tlenu. Transportuje także dwutlenek węgla w odwrotną stronę.
• Jedna cząsteczka hemoglobiny może przyłączyć od jednej do czterech cząstek tlenu występując w stanie „oddtlenowanym” lub różnym stopniu „utlenowania”.

• Hemoglobina transportuje tlen bezpośrednio z płuc do poszczególnych części (organów, tkanek)  organizmu, które go wymagają oraz odwrotnie a więc transportuje dwutlenk węgla z tkanek do płuc celem pozbycia się go z organizmu.

Jakie są normy dla hemoglobiny?

• Normy ilości hemoglobiny we krwi dorosłego człowieka wynoszą około 11,0-18 g/dl, jednak ze względu na różne metody pomiarowe każde laboratorium analityczne ustala własne normy. Zakres referencyjny stężenia hemoglobiny, zależy do takich czynników, jak płeć i wiek pacjenta. Należy również zaznaczyć, że fizjologicznie stężenie hemoglobiny u mężczyzn jest wyższe niż u kobiet.

Normy hemoglobiny dla osób dorosłych to:

• kobiety: 12 – 16 g/dl by oddać krew należy mieć ≥ 125 g/l ;
• dla kobiety w ciąży – istnieje odmienny zakres wartości: 11–14 g/dl;
• mężczyźni: 14 – 18 g/dl by oddać krew należy mieć ≥ 135 g/l;
• u osób starszych normy hemoglobiny są niższe;
• u noworodków stężenie hemoglobiny jest największe, mieści się w granicach między 17 a 22 g/dl.

Niski stan hemoglobiny jedną z najczęstszych przyczyn dyskwalifikacji czasowych!

Bardzo często słyszymy, iż któremuś z naszych znajomych nie udało się oddać krwi bo miał za niską hemoglobinę. Powodów może być wiele, lecz na kilka z nich jesteśmy w stanie zareagować po prostu dobrze się odżywiając. Czytając wyżej na pewno zauważyliście, iż by organizm funkcjonował prawidłowo niezbędne jest żelazo, które właśnie powinniśmy szukać w naszych posiłkach.

Znajdziemy je głównie w:

• czerwonym mięsie;
• jajkach (najlepiej wiejskich);
• warzywach (zielonych) takie jak: sałata, brokuły, szpinak, fasola szparagowa, warzywa strączkowe, rzeżucha ale także buraki.

Serdecznie zapraszamy do działu odżywianie, gdzie znajdziecie wiele ciekawych artykułów o żywieniu bezpośrednio ukierunkowanym dla krwiodawców. Opisywać będziemy szczególnie te owoce, warzywa, mięsa czy produkty spożywcze, które maja największy i bezpośredni wpływ na poziom hemoglobiny czy regeneracji organizmu po oddawaniu krwi.

W razie większego niedoboru stosuje się także żelazo w tabletkach, powinno to być wcześniej uzgodnione z lekarzem by wykluczyć inne przyczyny niskiego stanu hemoglobiny we krwi. Przyjmując żelazo w ten sposób powinniśmy pamiętać o podstawowych sposobach na zwiększenie jego wchłaniania, co opisaliśmy poniżej.

Wchłanianie żelaza – jak zwiększyć?

Zdarza się, że nawet gdy dbamy o dobrą dietę i przyjmujemy preparaty żelaza po prostu go dobrze nie wchłaniamy. W takim przypadku mogą pomóc niewielkie zmiany w naszych przyzwyczajeniach i sposobie zażywania preparatów żelaza. Wchłanianie zwiększymy jeśli będziemy przyjmować je na czczo lub między posiłkami.

1. Warto wraz z preparatem spożywać :

• sok cytrusowy, ponieważ witamina C bardzo wspomaga wchłanianie żelaza;
• witaminy B6, B12 i kwas foliowy, które pomagają w porcecach wchłaniania.
• owoce, gdyż  posiadają dużą ilość fruktozy rónież wspomagającej wchłanianie żelaza.

2. Podczas kuracji żelazem warto ograniczyć:

• spożycie mleka i przetworów mlecznych;
• produktów mącznych i kasz.

3. Zacząć ćwiczyć !

Ćwiczenia wspomagają bezpośrednio produkcję hemoglobiny, ponieważ wzmożona aktywność fizyczna wymusza na organiźmie zwiększenie wydolności a więc produkcji większej ilości hemoglobiny, w celu zaspokojenia wyższego zapotrzebowania w tlen.

Ważne

• Oznaczenie hemoglobiny zawarte jest w badaniu morfologii krwi. Istnieje wiele wskazań do wykonania morfologii krwi. Zalecane jest, aby badanie to wykonywać kontrolnie raz do roku tak jak to robią Centra Krwiodawstwa wszystkim honorowym dawcom krwi nieodpłatnie.

Autorzy: