AVPU ocena przytomności - definicja (Wikipedia)
AVPU ocena przytomności – schemat kolejno ocenianych reakcji na bodźce zewnętrzne, stosowany w celu oceny stanu przytomności poszkodowanego/chorego. Stosowane w niej litery oznaczają:
- A (Alert) – przytomny, skupia uwagę
- V (Verbal) – reaguje na polecenia głosowe
- P (Pain) – reaguje na bodźce bólowe
- U (Unresponsive) – nieprzytomny, nie reaguje na żadne bodźce.
Schemat AVPU jest stosowany we wstępnej ocenie stanu przytomności - czy jest zachowana przytomność. Jest pierwszym elementem badania przedmiotowego w stanach zagrożenia życia poprzedzającym ocenę czynności życiowych (ABC) i szybkie badanie urazowe. Stosowany przez osoby udzielające pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy i pomocy medycznej. W celu oceny nieprzytomności, skuteczności prowadzonych działań ratowniczych i leczniczych stosowana jest skala Glasgow.
Ocena przytomności poszkodowanego jest jednym z najłatwiejszych elementów w całym procesie Pierwszej Pomocy, jednakże należy pamiętać o systematycznym kontrolowaniu stanu ratowanego ponieważ jego stan może się w każdej chwili pogorszyć. Ważne jest, by jak najszybciej powiadomić odpowiednie służby medyczne aby czas przyjazdu lekarza czy też ratownika był jak najkrótszy.
W celu ustalenia przytomności należy kolejno wykonać następujące czynności uważając przy tym na prawdopodobny stan poszkodowanego, a więc możliwe urazy jakich doznał podczas zdarzenia (np. wypadek samochodowy, upadek z wysokości itp.):
- reakcja na głos (próba nawiązania kontaktu);
- reakcja na dotknięcie (dotknięcie twarzy, potrząśnięcie poszkodowanego za ramiona);
- reakcja na ból (uszczypnięcie płatka ucha);
Ocenę poszkodowanego rozpoczynamy od podejścia w taki sposób, aby mógł on widzieć zbliżającą się osobę bez wykonywania zbędnych ruchów głową, aby w razie czego nie pogłębiać urazu kręgosłupa. Najlepiej jest podchodzić od przodu lub od strony nóg. Osoba udzielająca pomocy podchodząc powinna się głośno odezwać do poszkodowanego zadając mu konkretne pytania tj. Hallo, potrzebuje Pan/Pani pomocy? Jak Pan/Pani się czuje? Proszę otworzyć oczy? Czy Pan/Pani mnie słyszy?
Kolejnym krokiem jest sprawdzenie reakcji na dotknięcie pamiętając, że jeżeli podejrzewamy uraz kręgosłupa (upadek z wysokości, wypadek komunikacyjny), podchodząc należy ręcznie stabilizować głowę rękoma i powiedzieć poszkodowanemu, żeby nią nie ruszał. Jeżeli nie ma obrażeń wskazujących na uraz kręgosłupa (osunięcie się), możemy potrząsnąć za ramiona, uszczypnąć lub pociągnąć za płatek ucha i wypowiedzieć powyższe zdania bez stabilizacji głowy. Jeżeli osoba jest przytomna należy się przedstawić i opowiadać o tym co dalej będziemy robić. Jeżeli poszkodowany nie reaguje, wszelkie informacje o zdarzeniu należy uzyskać od świadków - jeśli są.
Gdy te czynności nie przynoszą rezultatów można mocniej ścisnąć lub uszczypnąć płatek uszu, lub sprawdzić reakcję na ból poprzez uciśnięcie mostka kostkami pięści. Należy to robić z umiarem i wyczuciem. Jeżeli osoba nie reaguje, przechodzimy do dalszego postępowania.
W zależności od stanu świadomości poszkodowanego oraz uzyskanych informacji, na ile jesteśmy w stanie je uzyskać tak od ratowanego jak i świadków zdarzenia lub wstępnego rozpoznania mamy trzy możliwości dalszego działania:
Pozostawienie poszkodowanego w pozycji zasadniczej (na plecach) lub takiej jaką zastaliśmy w momencie, kiedy poszkodowany jest świadomy i mamy do czynienia z urazami głowy, szyi lub kręgosłupa.
Ułożenie poszkodowanego w Pozycji Bocznej Ustalonej, kiedy poszkodowany jest nieprzytomny ale oddycha.
Przystąpienie do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, kiedy poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha.
Autorzy:
